Vertaling en kleine verhelderingen: Titia Mulder.
Wat is Nonduale therapie?
Nonduale therapie is een benadering, waarin nog veel te ontdekken valt, waarbij het zelfhelend vermogen van cliënten, de erkenning dat alles met elkaar verbonden is, wordt aangesproken. Met behulp van de helende kracht van het bewustzijn en gewaarzijn van de cliënt kan de ervaren tegenstelling tussen lichaam en geest worden overstegen. Hierin ligt de sleutel om trauma’s en contracties in beweging te krijgen, de weg naar heling worden geopend, zodat de verborgen kwaliteit in het trauma terug kan komen in het bewustzijn.
Nondualiteit gaat over de onderlinge afhankelijkheid van alle vormen die er zijn en over de illusie dat we afgescheiden zijn. Op mentaal gebied gaat het over bevrijding uit de tegenstellingen waarin we de wereld ervaren. Zoals hart tegenover hoofd en goed tegenover het kwaad. Voorbij deze tegenstellingen is een zuiverder waarnemen mogelijk, meer gebaseerd op de ervaring zelf dan de gedachten over de ervaring. De geest kan ontspannen in de tegenstelling en beide polen accepteren als realiteit.
Bij Nonduale therapie nodigen we de cliënt (gezien als het samenhangende geheel van lichaam, hart en geest) uit, op een reis naar het vrijmaken van verborgen en ondergesneeuwde kwaliteiten. We volgen de pijn die de cliënt ervaart als een spoor van broodkruimels om de verborgen en onderdrukte kwaliteit op te sporen en te bevrijden.
Bijvoorbeeld, iemand met depressieve gevoelens vragen we in het fysieke lichaam het punt, de sensatie op te sporen waar de depressie in het lichaam gevoeld wordt. Door heel zachtaardig en mild met je aandacht bij dit punt in je lichaam te blijven, kun je je bewust worden van een soort beweging, verandering, op de huid, in (de omgeving van) het lichaam maar ook in emoties. Frustratie kan bijvoorbeeld naar voren komen en daarna woede of angst. Daaronder een gevoel van falen of het afschuwelijke gevoel dat je slecht bent of niet goed genoeg. In deze beweging herken je het openen van de vernauwing (contractie of trauma). De fysieke pijn en emoties worden in het nu ervaren, zonder het verhaal te kennen of te verklaren. Het verhaal is niet van belang. Bij elke emotie die naar voren komt wordt stil gestaan bij de plaats in het lichaam waar deze wordt ervaren. Alle pijn en lijden kan zo uitgroeien tot een oneindig veld van gewaarzijn. Dit gewaarzijn kan worden herkend als de bron van de verborgen kwaliteit. Bijvoorbeeld het kan een vredig, waarachtig, nieuwsgierig, liefdevol of oneindig stil gewaarzijn zijn. De cliënt wordt aangemoedigd zich bewust te worden van deze subtiele sensaties. Dit creëert een innerlijke ruimte, waardoor de vernauwing haar grip op het bewustzijn verliest en andere mogelijkheden in beeld komen. De potentie van een staat van ‘zijn’ in vrijheid. De onderdrukte pijn, emotie, niet goed genoeg te zijn, krijgt nu de ruimte en aandacht om bewust aanwezig te zijn in de verborgen kwaliteit die naar voren komt. Niet goed genoeg zijn wordt verbonden met en omringd door bijvoorbeeld onschuld of zuiverheid. Hierin kan het lijden met compassie worden losgelaten.
Als het lijden heel groot is, hebben we de neiging om het te ontkennen, het te negeren of te onderdrukken. Maar ondanks de kracht van ontkenning blijft de vernauwde energie aanwezig in het fysieke lichaam. We kunnen weigeren om het te voelen, maar het lichaam en ons brein zullen het willen helen. Zo komt het op alle mogelijke manieren naar de oppervlakte. Soms komt het naar voren als fysieke pijn, soms als mentale onrust. Vaak ook zie je het hele systeem langzaam trager worden onder het gewicht van een depressie. En dat wat van binnen niet meer wordt gevoeld, wordt geprojecteerd in de buitenwereld. De wereld kan als een vijandige en gevaarlijke plaats worden ervaren vol jagers, daders en jaloerse, boze, gevaarlijke medemensen. Bij al deze ervaringen zijn we gevangen in een oneindig conflict, waarbij we afgesneden zijn van de zuurstof van bewustzijn. Met behulp van dit bewustzijn kunnen we onszelf toestemming geven om het proces van transformatie in te zetten. In de diepte van het gevoel dat we veroordeeld zijn, kunnen we ons bewust worden van een ander gevoel, een existentieel gevoel van redding. Rond het gevoel van schaamte kunnen we een existentieel gevoel van zuiverheid ervaren, een kwaliteit die nooit verloren gaat, niet beschadigd kan worden of vervuild. Hier is de heling gaande.
Hoe werkt ons bewustzijn? Niet door inspanning en activiteit, maar door de aantrekkingskracht van de wet van attractie. De resonantie van de kwaliteit die in het lijden, de contractie, verborgen is, beweegt zich naar de meer pure vorm zoals die in het bewustzijn naar voren komt. Het bewustzijn, onze Ware Natuur, bestaat uit pure kwaliteiten als vrede, liefde, eenheid, zuiverheid, waarheid. Deze kwaliteiten ondersteunen ons gevoel van welbevinden en leiden tot bevrijding en vitaliteit in het hier en nu. Deze kwaliteiten ontladen letterlijk stress ( doodsoorzaak nummer 1). Het zijn de helende elixers die bevrijd zijn uit de vernauwing zelf. Zoals zuiverheid schaamte kan bevrijden en onschuld, schuld.
Elke therapie maakt gebruik van de kracht van het bewustzijn om de cliënt van de cyclus van lijden te bevrijden. Toch wordt bewustzijn en gewaarzijn meestal niet gezien als het fundamentele wonder achter de bevrijding van lijden. In Nonduale therapie wordt bewustzijn niet gezien als bijproduct van het brein, maar als de instrumentele kracht achter al het functioneren van het brein. Bewustzijn is de elektriciteit die de computer laat functioneren. Het is niet de hardware, software of inhoud. Want zonder bewustzijn is er geen leven.
“Psychosomatic processes begin in the unconscious and, though it has yet to be widely appreciated by either physical or psychiatric medicine, unconscious emotions are a potent factor in virtually all physical ills.”
John E. Sarno, The Divided Mind
